نمای کوچک، زندان بزرگ
- AD MIN
- 8 hours ago
- 8 min read
Updated: 8 minutes ago
گزارش هفتگی از نادیده انگاشتن حقوق و آزادیهای شهروندی و زندانیان سیاسی در ایران
-شنبه ۲۲ آذر، ۲۵۸۴ شاهنشاهی
مرگ مشکوک خسرو علیکردی
خسرو علیکردی، وکیل دادگستری، زندانی سیاسی پیشین و از چهرههای حقوق بشری اهل سبزوار و ساکن مشهد، شامگاه جمعه ۱۴ آذرماه بهصورت ناگهانی در محل کار خود بر اثر ایست قلبی درگذشت. اما همزمان با انتشار این خبر، ابهامهای جدی درباره نحوه مرگ او شکل گرفته است.
براساس اطلاعاتی که از سوی افراد نزدیک به او همرسانی شده، دوستان و همراهان علیکردی مرگش را «مشکوک» ارزیابی میکنند. گفته میشود نیروهای حکومتی دوربینهای مداربسته محل حادثه را جمعآوری کردهاند و دسترسی به خانواده این وکیل شناختهشده نیز مسدود شده است؛ اقداماتی که پرسشهای بیشتری درباره واقعیت رخداد آن شب ایجاد کرده است.
آقای علیکردی در سالهای گذشته وکالت شماری از زندانیان سیاسی، بازداشتشدگان خیزش ملی ایران و تعدادی از خانوادههای دادخواه را بر عهده داشت. او وکیل فاطمه سپهری و خانواده جاویدنام ابوالفضل آدینهزاده بود و نقش مهمی در پیگیری پروندههای مرتبط با اعتراضات ایفا میکرد.
این وکیل حقوق بشری در امرداد ۱۴۰۲ خورشیدی بازداشت و چند روز بعد با وثیقه آزاد شد. او با اتهاماتی همچون «فعالیت تبلیغی علیه نظام» و «فعالیت به نفع گروههای مخالف» به یک سال زندان، دو سال ممنوعیت از وکالت، دو سال ممنوعیت خروج از کشور و محدودیت فعالیت در فضای مجازی محکوم شده بود و کمتر از یکسال پیش از زندان آزاد شده بود.
فشارها علیه او به این موارد محدود نماند. در سالهای اخیر در پروندههای جداگانه با احکامی مانند تبعید، محرومیت از اشتغال و ممنوعیت ادامه تحصیل مواجه شد؛ در حالی که پنج سال از دوره دکتری حقوق عمومی خود را گذرانده و در آستانه آزمون جامع و نگارش رساله قرار داشت.
منوجهر بختيارى: صداى برادرم مهرداد و زندنيان سياسى باشيد
منوچهر بختیاری، پدر جاویدنام پویا بختیاری از جانباختگان اعتراضات سراسری آبانماه ۱۳۹۸ با همرسانی تصویری در اینستاگرام بار دیگر نسبت به نهش (وضعیت) برادرش، مهرداد بختیاری، ابراز نگرانی کرد. او تاکید کرد که مهرداد «بیش از یک سالونیم است که در زندان بهصورت ممنوعالملاقات نگه داشته میشود» و تنها «سه روز در هفته چند دقیقه تماس کوتاه دارد».
منوچهر بختیاری در این نوشته، مقاومت برادرش را «ایستادگی برای ایران» توصیف کرد و گفت: «زنده نگهداشتن یاد زندانیان سیاسی همانقدر واجب و اصولی است که فراموش نکردن جاویدنامان. زندانیان سیاسی که بهخاطر عدالتخواهی، دادخواهی، آزادی و کرامت انسان در بندند، قهرمانان زنده این سرزمیناند.»
او با اشاره به تجربه شخصیاش از «سالها زندان، تبعید و ماهها بیتماسی و بیملاقاتی» افزود: «میدانم وقتی جریانهای آزادیخواه صدای آزادیخواهان واقعی را بازتاب نمیدهند، چگونه خانوادهها زیر فشار، هر روز بیشتر متهم میشوند. اما ما سکوت نمیکنیم. ما فراموش نمیکنیم. ما خاموش نمیشویم.»
پدر پویا بختیاری در پایان پیام خود نوشت: «ایستادن مردم، رسانهها و هر صدای آزادیخواه کنار زندانیانی که رژیم میکوشد با حبس، خاموششان کند، وظیفه هر انسان آزاده است. من با تمام توان خواهان آزادی برادرم مهرداد بختیاری هستم و از همه آزادیخواهان میخواهم صدای مهرداد و تمام زندانیان سیاسی باشند. خاموشی ما، خواست آنان است؛ ایستادگی ما، امید ایران.»
منوچهر بختیاری روز دوشنبه هفتم مهرماه ۱۴۰۴ پس از هزار و ۶۱۵ روز حبس از زندان قزوین آزاد شد، اما حکم تبعیدش همچنان برقرار است و او باید دو سال در بندرعباس بهصورت اجباری اقامت کند.
جابجایی ناگهانی رضا محمدحسینی به مکانی نامشخص
علی شریفزاده اردکانی، وکیل مدافع رضا محمدحسینی، زندانی سیاسی پادشاهیخواه محبوس در زندان قزلحصار کرج، از انتقال ناگهانی موکلش به مکانی نامعلوم خبر داد. او با همرسانی پیامی در شبکه ایکس اعلام کرد که عدم دسترسی به اطلاعات روشن درباره محل نگهداری این زندانی و قطع تماسها، موجب افزایش نگرانی خانواده و وکیل شده است.
رضا محمدحسینی روز گذشته از زندان قزلحصار به نقطهای نامشخص منتقل شده و تاکنون هیچ تماسی از سوی او برقرار نشده است. شریفزاده تاکید کرد: «شرایط لازم برای برقراری تماس و اطلاعرسانی شفاف باید فوری فراهم شود.»
این زندانی سیاسی در آذرماه سال جاری با پروندهسازی جدیدی در داخل زندان مواجه شده بود. جلسه دادرسی مربوط به این پرونده روز دوشنبه ۱۲ آذرماه در شعبه ۱۳ بازپرسی دادسرای کرج، بدون دسترسی به وکیل انتخابی و بهصورت ویدئوکنفرانس برگزار شد.
وضعیت نامعلوم محل نگهداری و محرومیت از حقوق اولیه، نگرانیها درباره سلامت و امنیت او را افزایش داده است.
پنج سال زندان برای شبنم حسینزاده
شبنم حسینزاده، همسر امیرحسین موسوی، زندانی سیاسی محبوس در اوین، توسط شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به پنج سال حبس تعزیری محکوم شد. این حکم روز دوشنبه ۱۷ آذرماه ۱۴۰۴ بهصورت شفاهی و بدون اطلاع قبلی به وکیل او اعلام شده است.
این ابلاغ ناگهانی حکم در شرایطی انجام شده که وکیل مدافع او، رضا شفاخواه، از روند جلسه و زمان اعلام حکم با خبر نشده بود. دادگاه در نبود وکیل، با اعلام شفاهی حکم، خانم حسینزاده را برای «تسلیم به رای» تحت فشار قرار داده است؛ اقدامی که خلاف روال قانونی و حق دفاع متهم محسوب میشود.
براساس اطلاعات موجود، شبنم حسینزاده با چهار عنوان اتهامی روبهرو بوده است:
۱. توهین به مقدسات
۲. اجتماع و تبانی علیه امنیت
۳. نشر اکاذیب
۴. فعالیت تبلیغی علیه نظام
رضا شفاخواه با انتشار متنی در شبکه ایکس اعلام کرد که حکم پنج سال حبس به موکلش ابلاغ شده و او در مهلت قانونی نسبت به این رأی اعتراض خواهد کرد.
احضار جواد علیکردی به دادسرا
جواد علیکردی، وکیل دادگستری، استاد دانشگاه و برادر جاویدنام خسرو علیکردی که دوران محکومیت خود را با نظارت پابند الکترونیکی سپری میکند، روز چهارشنبه ۱۹ آذرماه به دادسرای عمومی و انقلاب مشهد احضار شد و پس از چند ساعت بازجویی، آزاد گردید.
آقای علیکردی صبح امروز طی تماس تلفنی برای حضور در شعبه قضایی فراخوانده شد و پس از ورود به دادسرا مورد بازجویی قرار گرفت. یک منبع نزدیک به خانواده او گفت که علت این احضار، اظهارات اعتراضی علیکردی پس از جانباختن برادرش، خسرو علیکردی بوده است.
جواد علیکردی پیشتر در ۲۰ امرداد سال جاری با پابند الکترونیکی از زندان وکیلآباد مشهد آزاد شده بود. او در ۱۱ اسفندماه ۱۴۰۳ خورشیدی پس از لغو تعلیق حکم پیشین توسط دادگاه تجدیدنظر بازداشت و به زندان منتقل شد. همچنین در ۲۱ آذرماه ۱۴۰۳ به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام، به جزای نقدی و دو محرومیت تکمیلی شامل منع خروج از کشور و منع فعالیت مجازی محکوم شد؛ حکمی که به اجرای محکومیت تعلیقی او انجامید.
پیشینه قضایی آقای علیکردی به سالهای گذشته نیز بازمیگردد. او در اسفندماه ۱۴۰۰ خورشیدی به دلیل اتهامات امنیتی و سیاسی مختلف، به چندین فقره حبس و مجازاتهای تکمیلی از جمله ممنوعیت تدریس، منع فعالیت سیاسی و ممنوعیت خروج از کشور محکوم شده بود؛ حکمی که پس از آزادی مشروط، به مدت سه سال در حالت تعلیق قرار گرفت.
همچنین در اوایل سال ۱۴۰۰ خورشیدی به دلیل مدیریت یک گروه تلگرامی، به حبس تعزیری و محدودیتهای شغلی و اجتماعی محکوم و در تیرماه همان سال برای اجرای حکم به زندان وکیلآباد منتقل شد.
احضار امروز در حالی انجام میشود که علیکردی همچنان دوران محکومیت خود را خارج از زندان و تحت نظارت الکترونیکی میگذراند و خانواده او نسبت به فشارهای قضایی ادامهدار ابراز نگرانی کردهاند.
احضار رضا شفاخواه به دادسرا
رضا شفاخواه، وکیل پایهیک دادگستری و از وکلای فعال در حوزه پروندههای سیاسی و حقوق بشری، با دریافت ابلاغیهای به شعبه پنجم دادیاری دادسرای ناحیه ۱۶ تهران احضار شد. علت این احضار، رسیدگی به اتهام «نشر اکاذیب» عنوان شده است.
آقای شفاخواه در توضیح این احضار اعلام کرده که پروندهسازی علیه او در پی انتشار مطلبی انتقادی در صفحه شخصیاش صورت گرفته است. او گفت این مطلب به رفتار یکی از مسئولان حفاظت قضایی اشاره داشته؛ فردی که به گفته شفاخواه، به دلیل بستن کراوات توسط وی، مانع ورود او به یکی از شعب دادگاه شده و از ارائه مستندات و پیگیری حقوقی پروندهاش جلوگیری کرده بود.
شفاخواه افزود که پس از اعتراض قانونیاش به این برخورد، بهجای رسیدگی به رفتار مقام قضایی، با شکایت همان فرد روبهرو شده و اکنون باید درباره نوشته خود در شبکههای اجتماعی پاسخ دهد.
رضا شفاخواه از اعضای کانون وکلای مرکز است و در سالهای گذشته وکالت شمار زیادی از پروندههای سیاسی و حقوق بشری را بر عهده داشته است.
محرومیت عباس واحدیان شاهرودی ازخدمات درمانی
گزارشها از زندان وکیلآباد مشهد نشان میدهد که عباس واحدیان شاهرودی، نویسنده، فعال مدنی و از امضا کنندگان بیانیه ۱۴، همچنان با محرومیت از خدمات درمانی تخصصی مواجه است؛ موضوعی که با توجه به وضعیت نامناسب جسمی او، نگرانیها درباره سلامت این زندانی سیاسی را افزایش داده است.
بر اساس اطلاعات رسیده از منابع نزدیک به خانواده، آقای واحدیان شاهرودی به بیماریهای متعدد از جمله مشکلات قلبی، بیماریهای ریوی، پسوریازیس (بیماری خودایمنی پوستی) و فشار خون بالا مبتلاست. حدود دو هفته پیش او در پی تشدید مشکلات تنفسی و وخامت حال جسمی، به بیمارستان قائم مشهد منتقل شد. پزشک معالج انجام آزمایشهای تخصصی و سیتیاسکن را برای او ضروری اعلام کرد، اما به گفته منابع مطلع، مسئولان زندان تاکنون از فراهمکردن امکان انجام این آزمایشها خودداری کردهاند.
بهداری زندان وکیلآباد، به دلیل نبود امکانات تخصصی، تنها به تجویز داروهای عمومی و غیرمرتبط مانند مسکن و آنتیبیوتیک بسنده میکند؛ موضوعی که به گفته نزدیکان این زندانی، وضعیت سلامتی او را در معرض خطر جدی قرار داده است.
انتقال محمدجواد وفایی ثانی به سلول انفرادی
روز شنبه ۱۵ آذرماه محمدجواد وفایی ثانی، زندانی سیاسی محکوم به اعدام، به دلایل نامشخص از بند عمومی زندان وکیلآباد مشهد خارج و به سلول انفرادی منتقل شد؛ اقدامی که باعث افزایش نگرانی خانواده و نزدیکان او درباره وضعیت جسمی و امنیتیاش شده است.
انتقال این زندانی بدون ارائه توضیح روشن از سوی مسئولان زندان انجام شده و تاکنون هیچگونه اطلاعرسانی رسمی درباره علت این تصمیم صورت نگرفته است.
یک منبع نزدیک به خانواده وفایی ثانی با تأیید این خبر گفت: «انتقال ناگهانی او به انفرادی، به ویژه با توجه به محکومیت به اعدام، نگرانیهای جدی درباره شرایط و سرنوشت وی ایجاد کرده است.»
محمدجواد وفایی ثانی از زندانیان سیاسی شناختهشده در مشهد است و طی سالهای گذشته در پروندهای امنیتی با حکم اعدام مواجه شده. انتقال محکومان به اعدام به سلول انفرادی معمولا با حساسیت و نگرانی قابل توجه همراه است؛ بهویژه زمانی که دلیل این جابهجایی مشخص نیست و تماسها یا امکان اطلاعرسانی محدود میشود.
خانواده این زندانی سیاسی خواستار ارائه توضیح فوری و شفاف درباره وضعیت او شدهاند.
بازداشت نوید خوشنظر
نوید خوشنظر، معترض اهل ایذه، صبح روز شنبه ۱۵ آذرماه توسط نیروهای وزارت اطلاعات بازداشت شد. این بازداشت در حالی صورت گرفته که تنها چهار روز پیش از آن، در ۱۱ آذرماه، ماموران امنیتی با یورش مسلحانه به محل کار او که یک کارگاه چاپ لباس در ایذه میباشد، تلفن همراه و لپتاپش را ضبط کرده بودند.
آقای خوشنظر برای پیگیری و دریافت وسایل شخصی خود به اداره اطلاعات ایذه مراجعه کرده بود، اما در همان محل بازداشت شد. تاکنون هیچ اطلاع رسمی درباره محل نگهداری، وضعیت جسمانی یا اتهامات او همرسانی نشده است و همین امر نگرانی نزدیکانش را افزایش داده است.
نوید خوشنظر پیشتر در ۲۴ فروردینماه ۱۴۰۲ خورشیدی نیز بازداشت شده بود. آن بازداشت در جریان مراسم تولد حامد سلحشور، از جانباختگان خیزش ملی ایران، انجام شد و او پنج روز بعد آزاد گردید.
خانواده و نزدیکان نوید خوشنظر خواستار اطلاعرسانی شفاف درباره وضعیت او شدهاند.
دستگیری۱۲۳ تن از سر شبکه های گارد جاویدان
ابراهیم جباری، مشاور فرمانده سازمان تروریستی سپاه پاسداران روز سهشنبه ۱۸ آذرماه در گفتگویی اعلام کرده است که پس از جنگ ۱۲ روزه اسرائیل علیه جمهوری اسلامی، ۱۲۳ تن از کنشگران پادشاهیخواه که آنان را سرشبکههای «گارد جاویدان» نامیده، بازداشت شدهاند.
این اظهارات در حالی بیان میشود که طی ماههای گذشته گزارشهای گوناگونی درباره افزایش فشارهای امنیتی علیه پادشاهیخواهان در داخل کشور همرسانی شده است. علاوه بر این، برخی موارد مرگهای مشکوک در میان فعالان شناختهشده پادشاهیخواه نیز نگرانیها درباره تشدید برخوردهای امنیتی را افزایش داده است.
